با توجه به افزایش پژوهش های اجتماعی و وجود نتایج متناقض در باب تأثیر شبکه های ماهواره ای فارسی زبان بر هویت، پژوهش حاضر درصدد بررسی مطالعات صورت گرفته در ایران با این موضوع، به منظور غلبه بر آشفتگی و نتایج متناقض بوده است. روش پژوهش مقاله حاضر، فراتحلیل بوده و جامعه آماری آن را، همه پژوهش هایی تشکیل داده اند که از سال 1380 تا پایان شش ماهه اول سال 1399، با موضوع تأثیر شبکه های ماهواره ای فارسی زبان بر هویت منتشر شده ­اند. از این رو، در نهایت 74 پژوهش انتخاب و با نرم ­افزار CMA2 تحلیل شده اند. نتایج مرور نظامند پژوهش ها نشان داد که تاکنون شاخص های هویت دینی، هویت ملی، هویت فرهنگی، هویت قومی، هویت اجتماعی، هویت جنسیتی و هویت زبانی در این حوزه بررسی شده اند. نتایج فراتحلیل حاکی از آن است شبکه های ماهواره ای فارسی زبان، از یک سو موجب تقویت هویت قومی در بین اقوام ایرانی شده اند و از سوی دیگر، زمینه های تضعیف هویت دینی، اجتماعی، ملی و فرهنگی ایرانیان را پدید آورده اند. بر این اساس، هویت دینی و هویت قومی بیشترین تأثیر را از شبکه های ماهواره ای فارسی زبان پذیرفته اند.

در دهه اخیر علاوه بر تاثیر برنامه های شبکه های ماهواره ای بر نگرش جوانان به مسائل سیاسی، شاهد تغییر در الگوهای فرهنگی جوانان کشور با توجه به جوان بودن جمعیت کشور، نسبت به بسیاری از مسائل از جمله ارزش ها، دین باوری، ملی گرائی، فرهنگ، مد و پوشش و ... هستیم. مقاله حاضر به تاثیر رسانه ها بر هویت جوانان و نیز اثرات برنامه های شبکه های ماهواره ای فارسی زبان بر باورهای دینی و ملی جوانان شهرستان اراک می پردازد. این مطالعه به روش پیمایش و جمعیت نمونه 400 نفری و جامعه آماری 16 تا 24 سال صورت گرفته است. نتایج ضریب همبستگی شاخص نقش ماهواره در کاهش گرایش جوانان به ارزش های دینی و فرهنگ ملی در سطح یک درصد، رابطه معناداری نشان می دهد مبنی بر این که هر چه مدت تماشای ماهواره از سوی جوانان افزایش می یابد ارزش های دینی جوانان سست تر و از گرایش آنان به فرهنگ ملی کاسته می شود. در چنین شرایطی، سیاست گذاران فرهنگی جامعه باید حرکت خلاقانه و آگاهانه ای را برای کاهش اثرات منفی برنامه های شبکه های ماهواره در پیش گیرند. در این میان نقش رسانه در تغییرات فرهنگی جامعه و تاثیرگذاری بر مخاطبان بخصوص قشر جوان، محوری اساسی به شمار می رود.

استفاده از رسانه به عنوان قدرتمندترین ابزار علیه ج. ا. ا با هدف براندازی کشورمان بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در دستور کار آمریکا قرار داشته و دارد. نومحافظه کاران حاکم بر این کشور در تلاش بودند با استفاده از جریان سازی خبری به کمک رسانه های آمریکا و متحد ینش و رسانه های در اختیار گروه های مخالف غیرقانونی سازمان یافته که دارای اهداف مشترکی علیه ج. ا. ا هستند، سناریوهای مختلفی را علیه ج. ا. ا طراحی و اجرا نمایند. این تحقیق با روش همبستگی و استفاده از پرسشنامه و پایش تلویزیون های ماهواره ای رابطه بین عملکرد تلویزیون های فارسی زبان ماهواره ای مخالفین غیرقانونی سازمان یافته منتخب و شبکه محور (فاکس نیوز) در عملیات روانی آمریکا علیه ج. ا. ا در زمینه تحریک هویتی را بررسی نموده است. نتایج حاصل از تحقیق حاکی از آن است که ضریب همبستگی شبکه فاکس نیوز با شبکه های منتخب، در موضوع مورد بررسی در حوزه این تحقیق 0.95198 است. از نتایج دیگر تحقیق می توان به استخراج برخی بر نامه های در دست اقدام دشمن، شامل: تحریک هویتی، تلاش برای ایجاد اختلاف میان خرده هویت ها، ایجاد نارضایتی میان مردم و اقوام، وجود تبعیض علیه قومیت ها و بین المللی کردن موضوع خرده هویت ها در ایران، اشاره کرد.

زمینه و هدف: با توجه به عمق تاثیرگذاری رسانه ها بر افکار عمومی به ویژه در مورد اتفاقات اجتماعی و سیاسی مانند انتخابات و همچنین تلاش گسترده رسانه های خارجی برای تاثیرگذاری بر افکار عمومی کشورمان در زمان انتخابات، پژوهش حاضر در پی شناخت نحوه پرداخت رسانه فارسی بی بی سی به موضوع انتخابات ریاست جمهوری سال 1396 است.روش تحقیق: این پژوهش با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی محتوای اخبار شبکه تلویزیونی بی بی سی فارسی و سایت این شبکه بررسی کرده است و تعداد 30 خبر و تحلیل تلویزیونی و 60 خبر و تحلیل از وب سایت را با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و مورد بررسی و تحلیل قرار داده است.یافته های تحقیق: نتایج نشان دهنده آن است که بی بی سی فارسی در تلاش برای ایجاد و تثبیت دوقطبی خودساخته حول محور ولایت است. این رسانه با تسری این دوقطبی به نامزدهای ریاست جمهوری و بازنمایی منفی ولایت فقیه، ضمن «دیگری سازی» از چهره نظام جمهوری اسلامی و رهبری انقلاب، نامزدهایی را که متصل به جریان انقلاب می داند، در تقابل با منافع مردم بازنمایی نموده است. از سوی دیگر، درصدد آن بوده است تا با بازنمایی مثبت از نامزد نزدیک تر به لیبرالیسم و اندیشه غربی، وی را به عنوان «خودی» معرفی نماید.

این تحقیق به بررسی تاثیر تبلیغات تجاری شبکه های ماهواره ای فارسی زبان بر نگرش مخاطبین و اقدام آنها به خرید پرداخته است. برای رسیدن به این هدف از دیدگاه نظریه پردازانی چون لاسول، مک لوهان، برایانت و زیلمن، لازارسفلد، مارکوزه، مرتن و الگوی آیدا استفاده شد. متغیر مستقل شبکه های ماهواره ای فارسی زبان و متغیر وابسته نگرش و رفتار مخاطبین در نظر گرفته شده است. در این مطالعه از روش پیمایشی و تکنیک پرسشنامه برای جمع آوری اطلاعات در بین پاسخگویان استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق شامل شهروندان شهر تهران است، جامعه نمونه 388 نفر است که از طریق نمونه گیری به روش تمام شماری (دردسترس) چند مرحله ای انتخاب شده اند. داده های تحقیق با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفت؛ که نتایج به صورت زیر است:چهار مرحله ای که در الگوی آیدا در خصوص مراحل اثرگذاری تبلیغات بر نگرش مخاطبان وجود دارد در مورد تبلیغات تجاری شبکه های ماهواره ای فارسی زبان مورد تایید قرار گرفت.

تحقیق حاضر با هدف بررسی تاثیر شبکه های ماهواره ای فارسی زبان بر ناهنجاری های اجتماعی در بین جوانان اردبیل و به روش پیمایشی انجام گرفته است. جامعه آماری شامل جوانان شهر اردبیل بوده اند که از ماهواره استفاده می کنند. برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شده و 371 نفر برآورد شده است. تجزیه و تحلیل داده ها به وسیله آزمون پیرسون و تحلیل رگرسیون انجام شد. یافته های تحقیق نشان داد که بین میزان استفاده از شبکه های ماهواره ای فارسی زبان و ناهنجاری های اجتماعی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین بین خیانت، طلاق، اعتیاد به مشروبات الکلی و روابط جنسی با میزان استفاده از شبکه های ماهواره ای فارسی زبان رابطه معنادار و مثبتی وجود دارد. بنابراین پیشنهاد می شود که دوره های آموزش سواد رسانه ای پیرامون انواع رسانه ها، امکانات رسانه ای و همین طور دام های رسانه و طریق استفاده صحیح از رسانه برگزار شود. همچنین شیوه صحیح تربیت فرزندان و راه های همسرداری و ارایه برنامه های عملی برای افراد درراستای شاداب نگه داشتن فضای خانه و خانواده ازطریق ساخت برنامه های سرگرم کننده از جمله سریال های مناسب ارایه شود.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

ظهور و گسترش ابزارهای الکترونیکی مربوط به گردآوری، ذخیره سازی و پردازش داده های زبانی و همچنین موفقیت چشم گیر شبکه های واژگانی، نگارندگان را بر آن داشت که به طراحی شبکه واژگانی صفات زبان فارسی اقدام کنند. مقاله حاضر ضمن بیان تاریخچه و مبانی کلی شبکه واژگانی، چگونگی شکل گیری شبکه حاضر را شرح می دهد. از آنجا که قصد طراحی شبکه واژگانی صفات فارسی را داریم، به طبقه بندی معنایی مقوله صفت می پردازیم. در این طبقه بندی 15 طبقه اصلی و بیش از 70 طبقه فرعی شناسایی شده است. برای استخراج صفات و تعیین حوزه های معنایی و نیز هم معناها، متقابل ها و بسامد آن ها از سه فرهنگ واژگانی و یک دادگان زبان فارسی استفاده شده است. شبکه واژگانی، نوعی پایگاه داده هاست و از این رو ضمن آشنایی مقدماتی با مفاهیم بنیادی و روش شناسی دادگان با فرآیند طراحی منطقی و فیزیکی شبکه واژگانی صفات فارسی آشنا می شویم.